Jednym z najpiękniejszych momentów w życiu jest nasz pierwszy kontakt wzrokowy z dzieckiem. Z całą pewnością tę chwilę zapamiętamy na długo, jeśli nie do końca życia.
Rozwój wzroku u dziecka zaczyna się już w łonie matki. Dlatego tak bardzo ważne jest dbanie o siebie podczas ciąży. Należy postępować zgodnie z zaleceniami lekarza, nie pić alkoholu oraz nie palić papierosów czy używać narkotyków. Toksyny zawarte w używkach mogą spowodować wiele groźnych komplikacji, w tym poważne problemy związane ze wzrokiem. Spożywanie niedozwolonych leków w czasie ciąży może spowodować niską masę urodzeniową dziecka, a w konsekwencji problemy ze wzrokiem. Badania wykazały, że niektóre składniki odżywcze, a szczególnie witamina A jest niezbędna do prawidłowego rozwoju oczu. Jedzenie różnorodnych pokarmów oraz zalecanych witamin pomaga w rozwoju płodu. Najnowsze badania wykazały także, że pomocne okazało się światło słoneczne. Będąc w ciąży spędzaj zatem czas na świeżym powietrzu.
Tak samo jak dziecko uczy się chodzić i mówić musi się też „nauczyć” widzieć.
Mamo, tato już jestem! widzę kontrasty!
W momencie narodzin dziecko widzi tylko czerń i biel oraz odcienie szarości. Siatkówka w oku oraz mózg nie są jeszcze w pełni rozwinięte. Oczy noworodka nie mają zdolności do koncentrowania się na przedmiotach. Potrzeba czasu, aby dziecko nabyło takich umiejętności. Badania jednak pokazują, że już po kilku dniach noworodki wolą obserwować twarz matki, niż osoby nieznajomej. Aby pomóc w stymulowaniu widzenia swojego niemowlęcia, najlepiej udekorować jego pokój w jasnych, żywych kolorach. Dołącz grafiki i meble z kontrastujących kolorach i kształtach. W tym okresie warto także powiesić kolorową karuzelę powyżej lub w pobliżu łóżeczka. Upewnij się, że dziecko ma w otoczeniu wiele kolorów i kształtów.
Noworodek widzi najlepiej z odległości 20 cm, jest to naturalna odległość podczas karmienia piersią.
Dziecko krótko po porodzie zostaje gruntownie zbadane przez lekarza. Należy podczas pierwszego badania oczu wykluczyć np. zaćmę wrodzoną lub inne groźne choroby.
Mamo widzę kolory!
Oczy dziecka nie są wrażliwe na światło w pierwszym miesiącu życia. W rzeczywistości ilość światła jaka jest potrzebna, aby dziecko miało świadomość jego obecności, jest 50 razy większa niż u osoby dorosłej. Oznacza to, że jest znacznie mniej wrażliwe na światło niż my. Już po tygodniu dziecko zaczyna widzieć kolory: czerwony, żółty, pomarańczowy i zielony, później zaczyna rozróżniać niebieski i fioletowy. Do 4 tygodnia życia dziecko z całą pewnością będzie widzieć już kolory. Mocno kontrastowe czarno-białe zabawki spełnią swoją funkcję tylko do tego czasu. Później dziecko zainteresuje się tymi kolorowymi. Widzenie dziecka w pierwszym roku życia kształtuje się powoli, dlatego w początkowym okresie dziecko może „zezować”. Nie jest to powód do zmartwień.
2 i 3 miesiąc
Kolejnym przełomowym momentem w rozwoju widzenia dziecka jest 2 i 3 miesiąc życia. Niemowlę zaczyna ostrzej widzieć, a oczy zaczynają pracować wspólnie. Dziecko uczy się jak przenosić wzrok z jednego przedmiotu na drugi. Aby pomóc w stymulowaniu rozwoju wzroku dziecka zaleca się w tym okresie stopniowo dodawać nowe elementy w jego pokoju lub zmieniać ich lokalizację. Dobrą zabawką w tym okresie są kolorowe grzechotki.
Mamo widzę prawie tak dobrze jak ty!
W okolicach 6 miesiąca dziecko widzi kolory. Ostrość wzroku jest już tylko o 20 % mniejsza niż u osoby dorosłej. W okresie między 4-6 miesiącem życia rozwija się lepsza koordynacja oko-ręka. Dziecko może bawić się grającą i świecącą zabawką, będzie to dobrze stymulować rozwój wzroku.
W wieku 6 miesięcy dziecko może mieć pierwsze badanie wzroku. Niepokojące sygnały, na które należy zwrócić uwagę to, jeśli dziecko nie wodzi wzrokiem za przedmiotami, nie odpowiada na nasz uśmiech lub mocno zezuje. Wtedy wizyta u okulisty jest konieczna.
7 – 12 miesiąc życia
Ostatni okres przed ukończeniem pierwszego roku życia, pozwala na poprawę koordynacji ruchów z widzeniem. Dziecko zaczyna mieć większą świadomość własnego ciała. W tym okresie musimy zachować szczególną czujność. Niemowlak zaczyna stawiać swoje pierwsze kroki, łatwiej wtedy o wypadki. Między 9 a 12 miesiącem życia dziecko może już oceniać odległość i precyzyjnie rzucać.
Aby w tym okresie stymulować rozwój wzroku dziecka i jego koordynację warto zachęcać dziecko do przenoszenia wzroku na przedmioty. Możemy ukryć przed dzieckiem ulubioną zabawkę i zachęcić do jej poszukiwań.
Zdrowe widzenie podstawą rozwoju
Zdrowe oczy i prawidłowy rozwój widzenia jest niezbędny dla odpowiedniego rozwoju całego organizmu. Objawy, które mogą zaniepokoić to: nadmierne łzawienie, czerwone powieki, zez, nadwrażliwość na światło oraz „biała” źrenica. Jeśli tylko masz jakiekolwiek wątpliwości czy wzrok twojego dziecka rozwija się prawidłowo, udaj się do lekarza.
